د ’’ریزیلیئنټ پاکستان ‘‘ نړيوال كنفرنس پاكستان كښی د تباهۍ كونكې سېلاب په چېلنجونو قابو موندلو له په پراخا نړيواله مرسته زور راوړو

جنېوا۔09جنوری(اے پی پی) د پاكستان حكومت او د ملګرو ملتونو په ګډه كوربتوب كښې د ګل په ورځ په جنېوا كښې ’’ریزیلیئنټ پاکستان‘‘نړيوال كنفرنس پاكستان كښی د تباهۍ كونكي سېلاب په چېلنجونو قابو موندلو له د پراخا كچې په نړيواله مرسته زور راوړے۔ په كنفرنس كښې د بېلو حكومتونو ٬ د سركاري او نجي څانګو لارښودو او د سول سوسائټۍ نوموړو شخصياتو سېلاب څخه وروستو د بيا رغونې او بحالۍ په لويو چېلنجونو قابو موندلو له د پاكستان د اولس او حكومت مرستې له ګډون وكړو۔ وزيراعظم شهباز شريف ٬ د ملګرو ملتونو عمومي سېكتر انتونيو ګوترېس او خارجه وزير بلاول بھټو زرداري د سېلاب د لاسه د بې كوره شوو 33 ملينه وګړو د حاجتونو په ترسره كولو او د بيا رغونې په اقدامات زور راوړو۔ د ګل په ورځ ریزیئلنټ پاکستان نړيوال كنفرنس ته خپل خطاب كښې وزيراعظم ووئيل زه په دې موقع د كنفرنس په ګډه كوربتوب كولو د ملګرو ملتونو د عمومي سېكتر انتونيو ګوترېس د زړه له كومي مننه كوم ٬ دې د ګرمۍ په موسم كښې په پاكستان كښې د راغلي آفت په مهال پرله پسې د پاكستان غږ او ملګرے شوے٬ زه د حكومتي لارښودو سره سره د وزيرانو او د نورو همكارانو هم مننه كوم كومو چې زمونږ مرسته كړې ۔ وزیراعظم ووئيل مونږ د نړۍ د تاريخ د يو مهم پړاؤ څخه تېریږو ٬ كه مونږ ټولو له ژوند كول وي نو مونږ له به د پرمختګ له پړاؤنو څخه تېرېدل وي۔ وزیراعظم ووئيل په پاكستان كښې د سېلاب د لاسه په لويه كچه تباهي شوې ٬ 33 ملينه وګړي ځپلې شوي او د كوچنيانو په شمول 17 سوه وګړي مړه شوي ٬ د سېلاب چپو د لكھونو په شمېر كورونه او په زرګونو كلوميټره سړكونه ځان سره وړي٬ د 10 لكه انجونو پشمول د 26 لكه كوچنيانو د زده كړو لړۍ منقطع شوې ٬ په سخت وخت كښې د ملګرو ملتونو ٬ نړيوال بېنك ٬ آسيائي پرمختيائي بېنك ٬ د منځني ختيز او د اروپائي هېوادونو په شمول د نړۍ يو شمېر هېوادونو زمونږ مرسته كړې ۔ زه د هغه ټولو مننه كوم هر څو چې د مرستې كار لا ختم شوے نه دے ٬ ده ووئېل په خاص توګه په سندھ او بلوچستان كښې اوس هم د اوبو ويستلو ته اړتيا دغسې چې فصلونه وكرلې شي ٬ كورونه جوړ شي او د بنيادي اډانې په بحالۍ كار وكړے شي۔ وزيراعظم ووئيل اندېښنه ده چې غذائي تحفظ سره د مخ كسانو شمېره به 7 څخه 14 ملين ته ورسي۔ ده ووئيل مونږ له به 33 ملين وګړو له د هغوي سباؤن وركول وي او دا نننے كنفرنس پاكستاني اولس ته يو ځل بيا په خپلو پښو د اودرولو موقعې وركولو هڅه ده۔ ده ووئيل تېر كال د اكتوبر په مياشت كښې نړيوال بېنك ٬ آسيائي بېنك ٬ يو اېن ډي پي او اروپائي ائتلاف سره په ګډه يو ’’پوسټ ډیزاسټر نېډز ایسسمنټ ‘‘(پی ډی اېن اے ) جوړ كړے شو په كوم كښې چې د سېلاب د لاسه د شوې تباهۍ اندازه 30 بلين ډالره لګولې شوې وه كومه چې د پاكستان د جي ډي پي 8 فيصد نه زياته ده او كوم چې د پاكستان 90 لكه وګړي بې وزلۍ ته ورټېله كوي٬ دا مونږ لپاره يو لوي چېلنج دے۔ ده ووئيل پاكستاني اولس سره سره رياست د دې تباهۍ په مړانه مقابله كړې ٬ د لكھونو په شمېر كسانو د خپلو وروڼو خوېندو مرسته كړې۔ زما په مشرۍ كښې يو نېشنل فلډ رسپانس اېنډ کوآرډینېشن سېنټر ( اېن اېف آر سی سی ) جوړ كړے شوے كوم چې په ځپليو سيمو كښې په لويه كچه د مرستې د سامان او خذمات نګراني كوي۔ وزیراعظم شهباز شريف ووئيل 20 زره پوځي اهلكارو ٬ په سوؤنو چورلكو ٬ الوتكو او موټر بوټس 24 ساعته د مرستې كارروائيو كښې برخه اغستې كومو چې د زرګونو په شمېر ځانونه بچ كړي او منقطع شوې مواصلات يۍ په تندۍ سره بحال كړے۔ د 2.7 ملين نه زيات بې كوره شوو كسانو سره مرستې لپاره 400 ملين امريكائي ډالره څخه زيات ګرانت كارولے شوے۔ ده ووئيل سره د خپلو مالي مجبورو مونږ اېمرجنسي لپاره نزدې 575 ملین امریکائي ډالره جمع كړي په كومو كښې چې د ملګرو ملتونو فلېش اپيل هم شامل دے۔ ده ووئيل د پي ډي اېن اے جوړولو او د پرمختيائي همكارانو په مرسته حكومت د بحالۍ ٬ رېكورۍ او بيا رغونې لپاره يو بشپړ فرېم ورك پلان وضعه كړے د كوم تفصيل چې په 4 ار اېف دستاوېز كښې وركړے شوے او كوم به چې د كنفرنس په راروان سېشن كښې وړاندې كولې شي۔ وزيراعظم وئيل د 4 آر اېف پلان اولنۍ برخه د بحالۍ او بيا رغونې د ترجيحات عكاسي كوي په كوم كښې چې د 16.3 بلين امريكائي ډالره د لږ تر لږ فنډنګ ضرورت وړاندې تر نظره ساتلے شوے په كوم كښې چې نيم د هېواد وسائلو څخه او پاتې نيم د پرمختيائي همكارانو د لارې د پوره كولو وړاندېز دے۔ د پلان په دويمه برخه كښې په سباؤن كښې د سېلاب په بشپړه توګه مخنيوي كولو له منصوبې ډيزائن كړې شوي۔ ده ووئيل رېكوري لپاره زمونږ فنډنګ ګېپ 8 بلين امريكائي ډالره دے۔ وزیراعظم ووئيل د 4 آر اېف پلان د كاميابۍ انحصار به د بهرنو وسائلو د متحرك كولو په صلاحيت وي دغسې چې په ترتيب سره منصوبې په وخت ترسره كړې شي۔ وزيراعظم ووئيل دا ښكاره خبره ده چې د پاكستان سېلابي صورتحال څخه وتل ٬ د انفراسټركچر بحالولو او د تند رفتاره اقتصادي پرمختګ بحالۍ صلاحيت به د ګامونو په رفتار انحصار لري او د دې لړۍ تر ټولو مهمه كړۍ د مالي وسائلو رسنه ده ګني په بل صورت ناوړه نتيجې رامخې ته كېدې شي كومې چې تصور كېدے هم نه شي۔ وزيراعظم ووئيل دا كنفرنس يواځې د نړيوالو ستونزو د لاسه په شړو شوو زمكو كښې يو وارې بيا ژوند د راپېدا كولو لپاره او د معاش بحالۍ له د مرستې لپاره نه دے بلكې مونږ دا هم زده كوؤ چې په دې بدله منظرنامه كښې به ژوند څنګه كوؤ۔ ده ووئيل زه په دې سخت چېلنج قابو موندلو له د مستقلې نړيوالې مرستې يوې منصوبې غوښتنه كوم۔ زه هغه خلقو لپاره يو نوې ژوند غواړم كوم چې زمونږ معيشت ته قوت وركولو سره سره په 21 مه پېړۍ كښې يو داسې سباؤن ته اړتيا لري كوم چې بشري سلامتيا ته پېښو خطرو څخه محفوظ وي۔ وزيراعظم د كنفرنس په ملاتړ كولو د ګډون كوونكو مننه كولو سره ووئيل ستاسو د يووالي دا عمل به پاكستانے اولس ټول عمري له ياد ساتي۔ په دې موقع خپل خطاب كښې د ملګرو ملتونو عمومي سېكتر انتونیو ګوتیرس ووئيل سېلاب د پاكستان زياتې برخې ته زيان رسولے٬ د انفراسټركچر بحالۍ له به په لويه كچه اقدامات كول وي۔ پاكستان د درې كاله مودې لپاره 16.3 اربه ډالره ته اړتيا لري۔ ده ووئيل د پاكستان د سېلاب د لاسه ځپلې سيمې ما پخپله ليدلې ٬ ده ووئيل د سېلاب د لاسه 80 لكه نه زيات كسان بې كوره شوي٬ په سختو حالاتو كښې د پاكستان اولس په جذبه زه حېران يم۔ ده ووئيل په ماحول كښې د كاربن په اخراج كښې د پاكستان برخه د يو فيصد نه هم كمه ده٬ د دې سېلاب ذمه وار پاكستان نه شي ګرځولے كېدے٬ دا كنفرنس د هغې اوږد سفر پېل دے كوم چې مونږ ټولو له په ګډه كول دي۔ خارجه وزير د كنفرنس د پرانستې سېشن ته خپل خطاب كښې د ګډونكو كوؤنكو هېوادونو او د نړيوالو ادارو د استازو هركلے وكړو۔ده ووئيل د پاكستان زياتره سيمه اوس هم په اوبو كښې ډوبه ده٬ د سېلاب د لاسه 3 كروړه 30 لكه كسان ځپلې شوي۔ په ځپليو سيمو كښې د بيا رغونې او بحالۍ چارې تر دې دمه روانې دي۔ ده ووئيل په پاكستان كښې په هر 7 وګړو كښې يو وكړے سېلاب ځپلے دے۔ بلاول بھټو زرداری په نړيوالو كنفرنس كښې ګډون كوؤنكو ته هركلے اووې او په دې سخت وخت كښې ئې د پاكستان مرسته كوؤنكو هېوادونو مننه وكړه۔ ده ووئيل نن د نړۍ ملتونه پاكستان سره د يووالي څرګندونې له راغونډ شوي۔ په سباؤن كښې قدرتي آفتونو څخه بچ كېدو له پاكستان يو فرېم ورك جوړ كړے ۔ كنفرنس ته خپل خطاب كښې د فرانس صدر ایما نوئیل مېکرون ووئيل د پاكستان اولس د سېلاب په مړانه مقابله كړې٬ د فرانس حكومت او اولس پاكستاني اولس سره د خواخوږۍ څرګندونه كوي۔ د تركيه صدر رجب طیب اردوان په خپل خطاب كښې په پاكستان كښې د سېلاب د لاسه په شوي ځاني او مالي زيان د افسوس څرګندونه كولو سره ووئيل تركيه په دې سخت وخت كښې پاكستانو وروڼو خوېندو سره ولاړ دے۔ تركيه په تېر وخت كښې هم د خپل ورور هېواد پاكستان مرسته كړې ۔ ده ووئيل په وزيرانو مشتمل د تركيه پلاوي د پاكستان سېلاب ځپليو سيمو دوره كړې او پاكستانو چارواكو څخه يۍ بريفنګ اغستے۔ ده ووئيل تركيه د سېلاب د لاسه د شوي زيان پلو د نړيوالې ورورولۍ پام ګرځولو كښې خپل كردار ترسره كړے۔ ده ووئيل تركيه به د سېلاب څخه وروستو په پاكستان كښې د بشري حاجتونو ترسره كولو او د بيا رغونې او بحالۍ په چارو كښې خپل كردار ترسره كوي۔ ده ووئيل باور لرم چې كه پاك پروردګار ته منظور وي پاكستاني ورونړه خوېندې به دې سخت صورتحال څخه رابهر شي۔ ده هيله ولرله چې دې كنفرنس سره به د پاكستان د سېلاب ځپليو سيمو د اولس نړيوال ملاتړ زيات شي۔ د اروپائي ائتلاف صدر وان ډیرلیین ووئيل اروپائي ائتلاف په دې سخت وخت كښې د پاكستان حكومت او اولس سره ولاړ دے۔ ده ووئيل اروپائي ائتلاف به پاكستان ته 500 ملین یورو وركړي۔ ده ووئيل د سېلاب څخه سمدستي وروستو هم اروپائي ائتلاف په بشري بنيادونو پاكستان ته 172 ملین یورو وركړې وې۔ ده ووئيل مونږ به سېلاب ځپليو سيمو كښې د بيا رغونې او بحالۍ په كارونو كښې بشپړه مرسه كوؤ۔ د سوئټزرلېنډ صدر اېګزنیزنیوکاسس ووئيل په دې سخت وخت كښې سوئټزرلېنډ پاكستان سره اوږه په اوږه ولاړ دے او په پاكستان كښې د بيا رغونې او بحالۍ چارو لپاره به د ګډې په تګلاره كار كوو